روش تدریس، یکی از مؤثرترین عوامل در کیفیت یادگیری و مشارکت دانش‌آموزان در کلاس درس محسوب می‌شود. در دهه‌های اخیر، توجه پژوهشگران آموزشی از صرف انتقال اطلاعات به سمت ایجاد درگیری شناختی و عاطفی در دانش‌آموزان سوق یافته است. درگیری شناختی به سطح تفکر، تحلیل، ارزیابی و خودتنظیمی ذهنی در فرآیند یادگیری اشاره دارد، در حالی‌که درگیری عاطفی بر علاقه، اشتیاق، انگیزش درونی و حس تعلق به کلاس تأکید می‌کند. با توجه به چالش‌هایی نظیر کاهش انگیزش، مشارکت پایین دانش‌آموزان و استفاده یکنواخت از روش‌های تدریس سنتی، این مقاله با رویکرد تحلیلی–مروری به بررسی نقش تنوع روش‌های تدریس در ارتقای درگیری شناختی و عاطفی پرداخته است. مطالعات نظری، شواهد پژوهشی و مدل‌های آموزشی معاصر همگی نشان می‌دهند که استفاده هدفمند از روش‌های متنوع مانند تدریس پروژه‌محور، یادگیری مشارکتی، چندرسانه‌ای، بازی‌محور یا تدریس معکوس، می‌تواند به تحریک ابعاد مختلف ذهنی و هیجانی دانش‌آموزان منجر شود. همچنین، این روش‌ها زمینه‌ساز ایجاد کلاس‌هایی پویا، معنادار و جذاب هستند که در آن معلمان نقش تسهیل‌گر و هدایت‌گر دارند. مقاله حاضر با بررسی مبانی نظری، پیشینه پژوهش، مزایا و چالش‌ها، در نهایت راهبردهایی برای توانمندسازی معلمان و بازطراحی نظام تدریس ارائه می‌دهد. یافته‌ها حاکی از آن است که بدون تنوع در روش‌های تدریس، دستیابی به یادگیری عمیق و پایدار ناممکن خواهد بود. از این رو، ایجاد تحول در سیاست‌های آموزشی و حمایت حرفه‌ای از معلمان، ضرورتی انکارناپذیر است.

تنوع روش‌های تدریس درگیری شناختی درگیری عاطفی یادگیری فعال انگیزش دانش‌آموز