هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد انگیزه و خلاقیت در دانش‌آموزان و ارائه الگویی پارادایمی برای تبیین روابط بین این عوامل است. روش پژوهش کیفی و از نوع نظریه‌پردازی داده‌بنیاد (گرانند تئوری) با رویکرد نظام‌مند است. جامعه آماری شامل متخصصان حوزه آموزش و پرورش، مدیران و معلمان باتجربه مدارس بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند نظری (از نوع گلوله‌برفی)، مصاحبه‌های عمیق تا رسیدن به اشباع نظری انجام شد. داده‌ها با استفاده از سه مرحله کمک‌کاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. نتایج کمک‌کاری باز منجر به شناسایی ۷۶ عامل اولیه گردید که پس از تلفیق، در نهایت ۸ عامل اصلی و ۵۸ زیرمقوله تعیین شدند. عوامل اصلی در قالب مدل پارادایمی شامل شرایط علمی (آموزش روش‌های حل مسئله)، شرایط زمینه‌ای (محتوای آموزشی، روش‌های تدریس)، شرایط مداخله‌گر (محیط آموزشی، محیط خانواده)، راهبردها و اقدامات (آموزش خلاقیت) و پیامدها (توسعه توانمندی‌های دانش‌آموز، افزایش علاقه دانش‌آموز، توسعه توانمندی‌ها و شایستگی‌های معلم) قرار گرفتند. الگوی نهایی پژوهش نشان می‌دهد که انگیزه و خلاقیت دانش‌آموزان یک پدیده چندوجهی است که تحت تأثیر تعامل پیچیده‌ای از عوامل درون مدرسه‌ای و برون مدرسه‌ای قرار دارد و ارتقاء آن نیازمند یک رویکرد جامع و سیستمی است.

انگیزه دانش‌آموز خلاقیت دانش‌آموز الگوی پارادایمی نظریه داده‌بنیاد.